Dünyanın önde gelen iktisatçılarından, Massachusetts Institute of Technology (MIT) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Türkiye’de devletin ve seçkinlerin gücüne göre toplumun çok zayıf olduğunu, ekonomideki büyümeye rağmen verimlilik artışının olmadığını savundu.
Karar’dan Taha Akyol’un haberine göre otoriter popülizme karşı demokrasiyi savunduğu yeni kitabı ‘Dar Koridor’ hakkında konuşan Acemoğlu, bu bağlamda Türkiye’yi de değerlendirdi.
Ünlü iktisatçı, ‘dar koridor’u aşiret-kabile toplumları ile kaotik toplumlar arasında kalan ve demokrasinin işlediği bir alan olarak değerlendirdi.
Demokrasilerin ekonomik performans açısından genellikle demokratik olmayan sistemlerden daha iyi olduğunu kaydeden Acemoğlu, demokratik olmayan ülkelerin demokratikleşerek gelirlerini artırabileceğini ifade etti.
‘Yeniden inşası çok uzun zaman alıyor‘
Türkiye’nin koridora girmesi için toplumun siyasi olarak daha aktif ve daha iyi örgütlenmiş olması gerektiğini savunan Acemoğlu, “Örneğin sivil toplum örgütleri ile özgür ve bağımsız medya aracılığıyla. Aynı zamanda, Türkiye’nin daha güçlü kurumlara ihtiyacı var. Bu bilhassa yargı için çok önemli. Yargı kurumları bağımsızlıklarını ve yetkinliklerini kaybettiklerinde, bunun yeniden inşası çok uzun zaman alıyor” dedi.
Türkiye ekonomisinde çok ciddi verim sorunu olduğunu ifade eden iktisatçı şöyle konuştu: “Son 13 yılda Türkiye ekonomisi büyüdü, ancak verimlilik artışı oranı sıfır veya negatif oldu. Bu nasıl olabilir? Aslında o kadar da şaşırtıcı değil. Türkiye’de verimlilik artışı düşük, çünkü teknolojik ilerleme çok az.”
‘2000’li yılların başında’
Acemoğlu bunun nedenlerini şöyle anlattı: “Bunun nedeni yüksek teknoloji alanları yerine, Türkiye’nin yatırımlarının çoğunun inşaat ve gayrimenkul alanlarına gitmesi; daha iyi fikirlere sahip yeni şirketlerin ortaya çıkmaması. Bunların hepsi kurumlarla ilgilidir. Daha iyi kurumlarla, daha yeni ve iyi fikirlerin gelişmesi için daha fazla alan olacaktır. İşlerini yürütmek için politik bağlantılarını kullanan şirketlerden farklı olacaktır bunlar. Daha iyi kurumlarla modern teknolojilere de daha fazla yatırım yapılacaktır. Aslında, 2000’li yılların başlarında Türkiye’nin 2000-2001 krizini takiben daha yüksek verimlilik artışına yol açan bu tür kurumsal reformlar gördük. Bu kısa dönem, Türkiye’de daha kaliteli bir büyüme için güçlü bir potansiyel olduğunu göstermektedir.”
KAYNAK:http://www.diken.com.tr/prof-acemoglu-turkiyede-toplum-zayif-ekonomi-verimsiz/
