Aslında Tokat Kebabı ’nın yapılışıyla ilgili yakınmalar hiç bitmedi.
Ancak sosyal medyada da görüldüğü gibi, Tokat Kebabı ile ilgili yakınmalar bugünlerde daha da arttı.
Bu yakınmalarda yüksek orandan haklılık payı var ve ne yazık ki, bir marka değerlerimiz “sorumsuz sorumlular” yüzünden yara alıyor.
Sosyal medyada veya basında görmüş ya da duymuşsunuzdur.
Kimi yeme-içme işletmeleri tanınmış bir tatbiliri (gurmeyi) Tokat’a çağırıyorlar, onlara ölçünlü ( standart) bir kebap yedirip, övgü dolu sözlerini gururlanarak sosyal medyada veya basında paylaşıyor, bundan kendilerine yarar sağlamaya çalışıyorlar.
Ancak, ne yazık ki şehrimize gelen (ya da çağrılan mı demeliyim) tanınmış tatbilirlere (gurmelere) ölçünlü (standartlara uygun) Tokat Kebabı yedirip, övgüler almakla “marka” olunmuyor, Tokat’ın da bir marka şehir olma uğraşına katkı sunulamıyor!
Hatta bu ucuz çabaların uzun dönemde işletmenin kendisine bile bir yararı olamıyor. Çünkü bu işlerde sürdürülebilirlik en önemli çabadır.
Bugünlerde artan yakınmalar hiç de sebepsiz değil. Gerçekten de bir restorana gidip ağız tadıyla bir Tokat Kebabı yiyemiyorsunuz. Üstelik fiyatlar da ateş pahası…
Malzemelerini alıp götürerek Tokat Kebabı yaptırdığımız “Bulvar” gibi bir restoran (Kebap evi) da olmasa, ağız tadıyla kebap yiyemeyeceğiz neredeyse…
Etin, patlıcanın ve Tokat Biberinin fiyatlarının el yaktığı bu günlerde ucuza yemekten geçtim, uygun fiyata bile Tokat Kebabı yemek zor görünüyor.
Bunu anladık da, kötü bir Tokat Kebabını pahalıya yemek de ne oluyor?
Ya da “biraz daha ucuz olsun” anlayışıyla Tokat Kebabını bozmak, Tokat Kebabı demek için bin yalancı şahit gereken bir kebabı vatandaşa yedirmek de ne oluyor?
Tokat bu şekilde mi “Marka Şehir” haline gelecek?..
***
Gelelim Coğrafi İşarete sahip, ölçünlü bir Tokat Kebabı ’na…
Bakınız alınan 8 coğrafi işaretten birisi olan Tokat Kebabı ile ilgili coğrafi işarete göre, Tokat Kebabını Tokat’a özgü yapan, üretim metodu, katılan gıda maddelerinin özellikleri ve ürünün ayırt edici özellikleri neler?
1-Tokat kebabında kullanılan etin ve kuyruk yağının doğal ortamda veya yaylalarda yetiştirilen Karayaka koyunlarının 6-9 aylık erkek kuzularından elde ediliyor olması, (Bu türde kuyruk incedir ve yağı ete dağılmıştır)
2-Tokat kebabında kullanılan sebzelerden biberin 50-70 yıldır Tokat’ta yetiştirilen Tokat biberi olması,
3-Kullanılacak patlıcanın 7-8 cm çapında ve 20-25 cm uzunluğunda, çekirdeksiz ve acılaşmamış olması,
Elbette bu coğrafi işarette, üretim metotları ile ilgili bilgiler de verilmektedir.
Örneğin; 1 Kg et için, 100-150 gr kuyruk yağı, 2-2, 5 kg patlıcan, 1,5 kg domates, 0,5 kg biber, 1 kg patates, 200-300 gr sarımsak…
Gelelim kullanım biçimine…
Bu coğrafi işaret belgesinde, “Tokat iline has bir kebap çeşidi olan Tokat Kebabı markalama işleminin yanı sıra, servisi esnasında bordo zemin üzerine beyaz karakterlerle “TOKAT KEBABI” yazılı Tokat Kebabı logosu ve Tokat kebabının özellikleri yazılı olan servis kâğıdı kullanılmalıdır. Ürünün ambalajlanması durumunda ambalajında Tokat Kebabı logosu, firma adı, üretim yeri ve üretim metodu ile ilgili asgari bilgilerin yanı sıra kullanılan malzemeler ile ilgili bilgilerin yer alması gerekmektedir” denilmektedir.
Bu bilgiler ışığında soruyorum; bana coğrafi işarette belirlenen bu ölçünlere uygun Tokat Kebabı yapan bir işletme adı verecek babayiğit var mı?
***
Gelelim Tokat Kebabı yapan işletmelerin denetlenmesi konusuna…
Yine bu coğrafi işaret belgesinde deniliyor ki; “Tokat Kebabı pişirilmesi aşaması ve coğrafi işaretlemenin denetimi, Tokat Ticaret ve Sanayi Odası koordinatörlüğünde, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Tokat Belediyesi katılımıyla oluşturulacak bir komisyon tarafından yapılacaktır. Komisyon kendi belirleyeceği sıklıkla toplanacaktır. Ürün ile ilgili denetimler şikâyet ve şüphe üzerine her zaman yapılabilir. Denetleme işlemi, “Tokat Kebabında Kullanılan Malzemeler ve Özellikleri”, “Üretim Metodu” ve “Coğrafi İşaretin Türü Mahreç İşareti İse Üretim Alanında Gerçekleşmesi Zorunlu Bulunan Özellikler” başlıklarının altında belirtilen hususlar dikkate alınarak uygulanacaktır.”
Peki, siz bu güne kadar sayılan bu kurumların belirledikleri bir toplanma sıklığı var mıdır? Bugüne kadar kaç kez toplanmışlardır? Kaç kez denetleme yapmışlardır?
***
Sayın okurlar, başarı tesadüfi gerçekleşen bir olgu değildir. Başarı sistemli çalışmaların ürünüdür.
Ne yazık ki, Tokat Ticaret ve Sanayi Odası kendi sorumluluklarının ayırdında değildir.
Bu kurum başta olmak üzere, Tokat Belediyesi’nin ve diğer kurumların konunun ne denli önemli olduğu hususunda bir fikir sahibi olmadıklarını düşünüyorum.
Eğer bu konularda biraz fikir sahibi olsalardı, Tokat Kebabının Tokat’ın markalaşmasına katacağı değeri kavrayabilir, Tokat Kebabı ‘nın marka değerine zarar verecek uygulamalara izin vermezler ve sorumlu mevkilerde “sorumsuzluk” sergilemezlerdi.
NOT:
1-İsteyenler Tokat Kebabı ile ilgili coğrafi işaret belgesine Türk patent Enstitüsü sayfasından erişebilirler.
2-Türk Patent Enstitüsü’ne bildirilen firmalar ise şunlardır. Bu firmaların Tokat Kebabı ’nı ölçünlere uygun yapıp yapmadıkları konusunu ise buralarda kebap yiyen vatandaşların yorumuna bırakıyorum.
MEG RESTORASYON YAPI TURİZM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
MEHMET ÇINAR ? AHM İNŞAAT VE LİVA RESTAURANT
OCAKBAŞI MİS GIDA TEKSTİL TURİZM İNŞ. BESİCİLİK SAN. TİC. LTD. ŞTİ.
PİRHAN GIDA TURİZM TEKSTİL İNŞAAT HAYVANCILIK SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ. (Pirhan Kebap Restaurant)
TOKAT TİCARET VE SANAYİ ODASI (TSO) YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ SEYİRTEPE İKTİSADİ İŞLETMESİ (Kapandı)
3-Bir Sonraki yazı: Tokat Kebabı ve Marka Şehir kavramı
